De mantelzorger verdient dringend meer erkenning en ondersteuning

Als mantelzorger draag je de zorg voor een ander. Een familielid. Een vriend. Kortom, iemand die je dierbaar is. Je zoekt alles uit, je regelt alles en je staat je dierbare bij in heel praktische dagdagelijkse taken. Een hele boterham, niet? Combineer dat maar eens met je job of studies, je eigen gezin en de nodige zelfzorg. Het is dan ook extreem verbazingwekkend dat de mantelzorger nog maar sinds 2 jaar een erkend statuut kan krijgen. Je leest het goed. Kán krijgen. Want ook hiervoor moet je alles zelf regelen. Hoeveel mantelzorgers dragen deze zorgen zonder hiervoor erkend te worden? Daarom is het nieuw mantelzorgplan klaar en duidelijk. De mantelzorger verdient dringend meer erkenning en ondersteuning.

Mantelzorg in cijfers

Het eerste Vlaams Mantelzorgplan dateert van de periode 2016 tot 2020. Een wetenschappelijk onderzoek vormde de basis van dit plan. We vatten enkele inzichten die toen naar boven kwamen samen.

• Er zijn om en bij de 140.000 mantelzorgers in Vlaanderen.
• De mantelzorg neemt gemiddeld maar liefst 27 uren per week in. Dat is dus ruim een halftijdse job. Bij een partner van een zorgbehoevende loopt dit op tot maar liefst 48 uren per dag.
• 13% van de mantelzorgers draagt de zorgen helemaal alleen.
• ½ van de mantelzorgers geeft aan dat de combinatie tussen werk en mantelzorg zwaar tot zeer zwaar valt.
• 4/10 ervaart de extra zorgkosten als financieel belastend, met depressieve klachten tot gevolg.
• De helft ziet financiële steunmaatregelen als topprioriteit. Dankzij de erkenning van het statuut mantelzorger in 2020 werd hieraan tegemoetgekomen. Maar het is voor velen slechts een druppel op een hete plaat.
• We eindigen met een heel positieve nood: 9 op de 10 zou het zo opnieuw doen moesten ze de keuze krijgen. De leuke momenten en de voldoening geven energie om door te gaan.

Wat houdt het nieuwe Vlaams Mantelzorgplan in?

Erkenning en ondersteuning zijn de topprioriteiten. Het eerste mantelzorgplan maakte mantelzorg bekender. Maar er is nog veel werk aan de winkel op andere vlakken.

Ten eerste zijn er nog heel wat niet-erkende mantelzorgers. Die dragen volledig vrijwillig alle zorg, zonder het officiële statuut. Tijd om deze mensen te erkennen en de juiste ondersteuning te bieden.

Ten tweede moet er dringend werk gemaakt worden van een centraal punt voor die ondersteuning. Nu zit alles verspreid en moet de mantelzorger maar zelf de weg zien te vinden. Iets waar geen tijd en energie voor over is.

Ten derde is de betrokkenheid van andere partijen van cruciaal belang. Lokale overheden, onderwijs en werkgevers spelen een belangrijke rol bij de ondersteuning van mantelzorgers. Momenteel zijn die nog veel te weinig betrokken.

Tips om jezelf als mantelzorger te ontzorgen

• Ga langs bij je mutualiteit en ontdek alle mogelijkheden van het mantelzorgstatuut.
• Bouw een netwerk op zodat je de zorgen niet alleen moet dragen. Dit gaat over professionele zorgverleners of over mensen uit je eigen netwerk. Vragen staat vrij. Je zal verbaasd staan van de positieve reacties.
• Zoek manieren om de tijdsdruk te verlichten. Denk bijvoorbeeld aan de woonsituatie. De zorgbehoevende in huis nemen is een te grote stap voor beide partijen. Maar met een zorgwoning in je tuin leef je niet onder 1 dak. Je bespaart jezelf wel uren verplaatsing én je houdt meer tijd over voor de momenten die je energie geven.

Ga langs bij Novulo voor de zorgwoning in jouw tuin.

Bron: Demeyer B., Bronselaer J., Vanden Boer L., Vandezande V., VIEWZ 2017/2, p. 36-41